Cittaslow nedir? Belki de bir çoğumuzun yeni duyduğu veya unutup hatırlamaya çalıştığı bu kelime, dünya genelinde ki yaygınlığının yanı sıra Türkiye’ de de kendine yer bulan bir kavram olmuştur.
Kelime anlamı, İtalyanca’nın citta ve İngilizcenin slow kelimelerinin birleşmesiyle oluşan, sakin şehir veya yavaş şehir anlamına gelmektedir. Cittaslow, İtalya’da 1999 yılında kurulan uluslararası özellik taşıyan belediyeler topluluğudur.
cittaslow cities
Cittaslow ilkeleri arasında, şehirlerin kendi tarihi ve doğal güzelliklerini, kültürlerini, geleneklerini, yöresel yemeklerini koruyarak, diğer kentlerle aynılaşmasının birbirine benzemesinin önüne geçip korumak ve gelecek nesillere aktarmak vardır. Ayrıca şehrin içinde arabaların giremeyeceği alanlar yaratmak, fast food gıdalar yerine daha sağlıklı organik yerel gıdaların tüketilmesini teşvik etmek, gürültü ve hava kirliliğini azaltmak adına bisiklet kullanımını arttırmak bu hareketin başlıca amaçlarını oluşturmaktadır. Cittaslow nedir ? bunu anlamak için bu ilke ve kurallara uyarak yaşantımıza devam etmemiz bu hareketi daha yakından tanımamıza yardımcı olacaktır.
Şehirlerin hızlı, kalabalık ve yoğun yaşantısının dışında birbirinin aynısı olmuş sokakları, kültürleri, yemekleri ile insanı hem monoton hale getirirken hemde yormaktadır. Oysa cittaslow şehirler, kendine has gelenek ve görenekleri, lezzetleri, mekanları, esnafları ile insanlara şehrin gürültüsünden, karmaşasından ve hızından kurtularak sakin bir hayat fırsatı vermektedir. Yavaş ve sakin şehri tanımlamak adına, bu hareketin amblemin de salyangoz resmi kullanılmıştır.
cittaslow nedir
Cittaslow Türkiye ve dünyada birçok ülkede kendine yer bulan hayatı kolaylaştıran bir akımdır diyebiliriz. Dünya’da 30 farklı ülkenden 208 kentin bulunduğu cittaslow birliğine, Türkiye’den 13 yer cittaslow şehirler listesine girmeyi başarmıştır. Türkiye’de cittaslow hareketine katılan kentler arasında, Seferihisar, Halfeti, Şavşat, Akyaka, Uzundere, Yalvaç, Gökçeada, Perşembe, Vize, Taraklı, Yenipazar ilçeleri varken daha sonra Göynük, Gerze ve Eğirdir ilçeleri de bu listeye eklenmiştir. Cittaslow Dünya’da ki örnekleri arasında başta İtalya olmak üzere, Almanya, Belçika, Norveç, Güney Kore, Güney Afrika, ABD, Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda gibi birçok ülke bulunmaktadır.
Peki kentler cittaslow birliğine katılmak için hangi koşulları ve kriterleri yerine getirmesi gerekmektedir? Cittaslow nedir? Cittaslow kriterleri nelerdir? Öncellikle, kent nüfusunun 50.000 kişinin altında olması ve cittaslow felsefesi çerçevesinde hareket ederek, cittaslow birliğine sunmuş olduğu başvuru dosyasından geçerli puanı alması gerekmektedir. Cittaslow Uluslararası Birliği‘ne girmek isteyen şehirler, cittaslow birliği tarafından belirlenen 7 adet kriteri belgeleyerek yerine getirmesi gerekmektedir. İşte üyelik için gereken cittaslow kriterleri ;
- Çevre Politikaları
- Kentsel Yaşam Kalitesi Politikaları
- Altyapı Politikaları
- Tarım, Turizm, Esnaf ve Sanatkarlara Dair Politikalar
- Misafirperverlik, Farkındalık ve Eğitim için Planlar
- Ortaklıklar
- Sosyal Uyum
cittaslow kriterleri
Türkiye’nin Cittaslow Şehirleri, Cittaslow Nedir ?
Seferihisar, İzmir
İzmir’de bulunan Seferihisar ilçesi, Türkiye’de cittaslow hareketine girmeyi başaran ilk kent olma özelliğini taşımaktadır. Doğa dostu anlayışla ilerleyen Seferihisar, tarım ve balıkçılık ile geçimini sağlamaktadır. Aynı zamanda turizm kenti olan Seferihisar, Çeşme, Konak ve Selçuk gibi ilçelere oldukça yakın mesafede yer almaktadır.
Cittaslow Seferihisar ilçesi için kültürel ve yerel değerlerini önemsemesi, koruması nedeniyle hak ettiği bir unvandır diyebiliriz. Ayrıca İzmir şehrinde yer alan Şirince Köyü‘de kendine özgü kültür ve geleneklerin yanı sıra yöresel lezzetleri ile görülmesi gereken yerlerden biridir.
seferihisar
Halfeti, Şanlıurfa
Fırat Nehri’nin kıyısında yer alan Halfeti, Şanlıurfa şehrinin tarihi ve doğal güzellikleri barındıran bir ilçesidir. Türkiye’de cittaslow hareketine katılan kentler arasında yer alan Halfeti, Kayıp Kent ve Saklı Cennet isimleri ile de anılmaktadır.
Birecik barajının yapılmasıyla birlikte bir kısmı sular altında kalan Halfeti ilçesi, Şanlıurfa gezilecek muhteşem yerler arasında kendine has kültürü ve doğasıyla sakin şehir olma özelliğini kazanmıştır.
halfeti
Şavşat, Artvin
Artvin şehrine bağlı olan Şavşat ilçesi 2015 yılında Türkiye’nin 10. cittaslow şehri olma özelliğini kazanmıştır. Yeşil ve korunmuş muhteşem doğası ile Artvin gezilecek yerler arasında bulunan Şavşat ilçesi, yaylaları ile oldukça meşhurdur.
şavşat
Akyaka, Muğla
Muğla iline bağlı Akyaka, mavi denizi, muhteşem doğası ile buraya gelen ziyaretçileri kendine hayran bırakmaktadır. Türkiye’de ki sakin şehir olma özelliği taşıyan Akyaka, tam bir turistik belde konumundadır. Muğla’nın kendine has çiçeklerle süslenmiş evleri ve tarihi sokaklarını alan Akyaka, yöresel lezzetleri ile de çok ünlü bir cittaslow alanıdır.
akyaka
Taraklı, Sakarya
Sakarya iline bağlı olan Taraklı ilçesi, Türkiye’de yer alan cittaslow kentler arasında bulunmaktadır. İlçe, korumuş olduğu tarihi mimari dokusu, sokakları ve evleri ile sakin şehir unvanı almaya hak kazanmıştır.
taraklı
Yalvaç, Isparta
Isparta’nın en büyük ilçesi olma özelliğini taşıyan Yalvaç, tarihi mekanları ve korunmuş doğasıyla Türkiye’de ki sakin kentlerden biri olmayı başarmıştır. Yalvaç ilçesini gezerken, tarihi yapılar ve kalıntılarına, el işçiliklerine, çeşitli eşyaları görüp tanık olabilirsiniz.
yalvaç
Gökçeada, Çanakkale
Çanakkale’nin bir ilçesi olan Gökçeada, Türkiye’nin en büyük adasıdır. Türkiye’nin cittaslow şehirlerinden biri olan Gökçeada aynı zamanda ilk bu özelliği alan adadır. Sakin ve kendine özgü doğasıyla ziyaretçilerine huzurlu bir ortam sunmaktadır. Adaya, Çanakkale’den tekne turları ile ulaşım sağlanabilmektedir.
gökçeada
Vize, Kırklareli
Kırklareli’nin şelale, göl ve ormanlarının yanı sıra, tarihi ve doğal güzellikleri ile cittaslow hareketine katılmış olan ilçesi Vize, oldukça güzel bir ziyaret noktasıdır. Bir çok tarihi eseri bünyesinde barındıran Vize, Trakya bölgesin de ki tek cittaslow alanı olma özelliğini taşımaktadır.
vize
Uzundere, Erzurum
Erzurum ilçesine bağlı olan Uzundere, Türkiye’de ki cittaslow bölgelerinden biridir. Birçok doğal güzelliğe ev sahipliği yapan Uzundere, Palandöken ilçesine de oldukça yakın mesafededir. Ayrıca Tortum Gölü ve Tortum Şelalesi de görmeniz gereken yerler arasındadır.
uzundere
Perşembe, Ordu
Yemyeşil doğası ve doğal güzellikleri ile muhteşem manzaralar sunan Perşembe, Karadeniz Bölgesi’nde bulunan Ordu’nun bir ilçesidir. Yaylaları ve sahiliyle büyüleyici güzelliklere sahip Perşembe ilçesi cittaslow unvanı alan diğer bir ilçedir. Ayrıca Perşembe, Ordu’nun diğer bir muhteşem yemyeşil doğası bulunan Fatsa ilçesine de oldukça yakındır.
perşembe
Yenipazar, Aydın
Aydın’nın doğal güzellikleri ve kendine has kültürü ile harmanlanmış ilçesi Yenipazar, Türkiye’de sakin şehir unvanı kazanmış yerler arasında yer almaktadır.
yenipazar
Eğirdir, Isparta
Isparta’da Eğirdir Gölü’nün kıyısında yer alan Eğirdir ilçesi, doğal güzellikleri ve Yeşil adası ile Türkiye’ de sonradan cittaslow unvanı kazanan ilçelerden biridir.
eğirdir
Göynük, Bolu
Bolu ilçesine bağlı Göynük ilçesi, tarihi konakları, huzurlu doğası, tarihi ve doğal güzellikleriyle ünlüdür. Türkiye’de sonradan cittaslow unvanı alan ilçelerden biri olan Göynük, Karadeniz’in eşsiz doğasını yansıtmaktadır. Yine Bolu ilinde yer alan Kartalkaya gezilecek yerler ve kayak merkezi ile şehrin önemli yerleri arasında bulunmaktadır.
göynük
Gerze, Sinop
Sinop iline bağlı bulunan Gerze ilçesi, kendine özgü kültürü, doğal güzellikleri, tarihi evleri, limanı ve yöresel lezzetleri ile oldukça bilinen bir yerdir. Türkiye’de en son cittaslow unvanı alan kent olan Gerze, 2017 yılının Şubat ayında bu unvanı kazanmıştır.
gerze
